Taaltip – Waar komt ‘zo gek als een deur’ vandaan?
Soms, heel soms, verklaar je iemand voor gek of zelfs voor knettergek. En dan zeg je tegen die persoon: ‘Jij bent echt zo gek als een deur!’ Toch wel een beetje vreemd, je zegt dat iemand knettergek is en dan heb je het over een deur. Waarom is dat zo, vraag je je af.
Het Genootschap Onze Taal biedt hierin uitkomst. Het woord deur in deze uitdrukking is een oud woord voor ‘nar’ of ‘zot’. In het Duits noemen ze een dwaas zelfs ‘der Tor’. Dat lijkt als je uitspreekt best op deur. Het heeft dus niet zo veel te maken met een deur die open en dicht kan. De deur die open en dicht kan, is verwant met het Gotische ‘dauro’.
In het Middelnederlands had ‘deur’ twee betekenissen: deur en dwaas. In de huidige tijd kennen we het woord deur alleen maar als deur en niet meer als dwaas, maar de uitdrukking bestaat dus nog steeds. Alleen kennen we de betekenis er niet meer van. Nu weet je echter waarom je het zegt als je iemand voor ‘zo gek als een deur’ verklaart!