TAALTIP – Waar komt de uitdrukking ‘snipverkouden’ vandaan?
Winter en kou gaan vaak hand-in-hand met griep en verkoudheid. Beide ongemakkelijkheden zijn in de winter zo opgelopen. Bij mensen met een flinke verkoudheid loopt, of beter gezegd, druppelt het water dan letterlijk uit de neus. In de winterse dagen hoor je dan vaak genoeg zeggen: “Ik ben snipverkouden.” Als ik dit hoor, gaan mijn gedachten direct alle kanten uit. Snipverkouden, waar komt deze uitdrukking eigenlijk vandaan?
Hoe leg ik uit aan mensen die uit een ander land afkomstig zijn en niet opgegroeid zijn met de uitdrukkingen van de Nederlandse taal waar dit vandaan komt. Ik moet eerlijk zeggen dat het voor mij heel duidelijk is wat ‘snipverkouden’ betekent, maar waarom we het zo zeggen weet ik eigenlijk ook niet. Het Instituut voor de Nederlandse taal biedt hierin uitkomst. Volgens dit instituut werd de uitdrukking ‘snipverkouden’ voor het eerst 100 jaar geleden aangetroffen. Zij geven aan dat het te maken heeft met een vogeltje genaamd snip. Er zijn verschillende snippen bekend zoals de houtsnip, de watersnip en de poelsnip. Vogels met een lange dunne snavel. De snip behoort samen met de kievit en de grutto tot groep steltlopers omdat zij ook nog eens lange poten hebben.
We hebben het dus over een vogel met een lange dunne snavel en lange poten. En nu komt het hoor, want de waarschijnlijkste verklaring voor ‘snipverkouden’ is dat het te maken heeft met de druppels of het waterige modder dat de snip aan zijn snavel heeft hangen bij het zoeken naar voedsel. Het lijkt erop alsof het snot uit zijn ‘neus’ loopt en alsof hij erg verkouden is, snipverkouden dus! Altijd handig om te weten als je weer eens je neus moet snuiten omdat je snipverkouden bent.